چقیورت(چغیورت)

چقیورت یکی از روستاهای فریدونشهر در استان اصفهان می‌باشد. جمعیت روستای چقیورت تقریبا 1000 نفر است.

 تاریخچه

پس از حملهٔ کریم خان زند به گرجی‌های فریدونشهر، ساکنان آن به روستاهای «سیبک»، «چقیورت» و «نهضت اباد» مهاجرت کردند و بنیادگذاران فریدون‌شهر، ازاسرای گرجی تبار زمان شاه عباس اول هستند که به ایران تبعید شدند، و عده‌ای از جنگاوران آن‌ها جهت حفظ منطقهٔ فریدن و همچنین پایتخت (اصفهان) از حملات اقوام لر و کرد به فریدن رهسپار شدند.

روستای گرجی نشین چقیورت در فاصله تقریبی ۱۳ کیلومتری از مرکز شهرستان و در سمت غرب فریدونشهر قرار دارد. هنگام ورود گرجی ها به این روستا ترک هادر آن سکونت داشتند، وجود اسامی متعدد ترکی همچون اصلان داغ، سخ بولاق، قراداش، قراگل، اغلی دره، قوروچای، قوروشا وبولاغ و... دلیل این مدعاست. نام این روستا نیز میراثی از ترکها ساکن این روستاست. جمعیت این روستا تا ۳۰ سال پیش صددرصدگرجی بوده اما به دلیل مهاجرت مردم از نقاط دیگر، اکنون نزدیک به نیمی از جمعیت روستا را غیر گرجی ها تشکیل می‌دهند.مسعود مبرزا ظل السلطان، فرزند ناصرالدین شاه درتاریخ مسعودی در وصف چقیورت چنین می‌نویسد: «ده بسیار خوبی است، گرجی نشین است، شکارهای عالم را شخص تصور می‌کند در اینجاست. ده، بیست کوه بسیار بزرگ دارد، پر آب و علف، کبک و کبک دری به عدد ریگ در آنجاست من درشیراز و هزار جریب و   متزنداران هم آنقدر کبک ندیده‌ام، خرس زیاد دارد....»پیرامون وجه تسمیه و علت نامگذاری چقیورت مطالب متعددی وجود دارد اما به یقین باید گفت کلمه چقیورت یک کلمه ترکی است. ولی اهالی ساکن در این روستا اظهار می‌دارند که چقیورت در اصل چقورته بوده‌است که از دو کلمه (چقور) به معنی گود به زبان گرجی و (ته) به معنی کوه می‌باشد و این موضوع در ارتباط به وضع قرارگیری ساختمان این روستا می‌باشد که گفته می‌شود چون ده بر روی کوهی که کم ارتفاع‌تر ازکوه‌های دیگر است، بنا گردیده و از این لحاظ به چقورته و بعد از آن به چقیورت موسوم گشته‌است. که در اصل به همان معنی و مفهوم کوه گود و کم ارتفاع می‌باشد که در زبان گرجی و البته محلی از آن استفاده می‌شود. البته طبق مطالعات و تحقیقات صورت گرفته نام یکی از محله‌های تفلیس، پایتخت گرجستان  نیز چقیورت است.

از مهم ترین عامل‌هایی که باعث ایجاد ده و سکونت در آن شده‌است می‌توانیم در درجه اول شکار در این منطقه را نام برد. چنانکه اهالی این ده که همگی گرجی هستند، از دیرباز علاقه زیادی به شکار داشته‌اند که شغل عمده آنها در امروز هم می‌باشد. از عامل‌های دیگر وجود چشمه‌های پرآب و فراوان در محل قرارگیری ده و نزدیک بودن به کوه‌های مرتفع که ارتفاع آنها در شمال و غرب از ۱۲ هزار فوت بیشتر است و این ده در دامنه کوه‌های شمالی گسترش پیدا کرده‌است و در جنوب این ده با خانه‌های قدیمی و با سنگ و گل ساخته شده و بیشتر قسمت‌های خانه‌ها از جمله حمام ده در دل زمین ساخته شده و بیشتر کوتاه و ارتفاع آنها از سه متر بیشتر نیست. ولی در سمت شمال و شرق ده به ساختمان‌های تازه ساز برمی‌خوریم که تا اندازه‌ای دارای فضای باز و بیشتری هستند. بیشتر ارتباط اهالی چقیورت با شهر فریدونشهر است چون از طرفی هم نژاد و هم زبانند و از طرف دیگر فریدونشهر بزرگترین شهر تجاری منطقه محسوب می‌شود. در نزدیکی چقیورت معادن زیادی وجود دارد از جمله معدن سنگ باریت که در کوه هشتاد در سه کیلومتری ده از آن استخراج و بهره‌برداری می‌گردد.

در کوه هشتاد غار معروفی است به نام غار پیرهشتاد که یک غار اهکی می‌باشد. غیر از غار پیرهشتاد غارهای دیگری در چقیورت وجود دارد که از همه نزدیک‌ترغار اصلان داغلی است. اکثر قریب به اتفاق مردم و جمعیت این ده به شغل کشاورزی توام با دامداری مشغول می‌باشند و مهم‌ترین محصول این ده را فرآورده‌های دامی و  غلات تشکیل می‌دهند.

در زمینه کارهای دستی و صنایع خانگی که به طور کلی توسط زنان انجام و تهیه می‌گردد، تهیه قالی و قالیچه و جاجیم و کیسه بافی و انواع و اقسام لباس‌های پشمی در این ده متداول است. قالی و قالیچه‌های زمینی صد در صد پشم نیز در این روستا بافته می‌شود که از لحاظ دوام بسیار جالب توجه می‌باشد.